Lesbrief
- Houd een verkennend klasgesprek over brood en graanproducten. Stel daarbij bijvoorbeeld de volgende vragen: wat eet je bij je ontbijt? Kies je vaker voor brood of andere graanproducten, zoals havermout of ontbijtgranen? Welk brood eet je het liefst? Etc.
- Vertel wat de Schijf van Vijf inhoudt en laat zien hoe deze eruit ziet. Bespreek met de leerlingen welke producten in welk vak horen. Laat ook brood en graanproducten de revue passeren. Leg uit dat witbrood niet in de Schijf van Vijf past, en bruin- en volkorenbrood wel. En ook volkoren crackers en muesli zonder toegevoegd suiker past in de Schijf van Vijf. Bekijk de website van het Voedingscentrum om meer te weten te komen over de Schijf van Vijf.
- Of graanproducten zoals brood gezond zijn, hangt af van de ingrediënten (bloem, meel of volkorenmeel) en dus of het wit-, bruin- of volkorenbrood is. Gebruik bijvoorbeeld deze video:
- Bespreek samen met de leerlingen de voedingsstoffen in brood.
- Bespreek de richtlijn voor broodconsumptie. Hoeveel boterhammen eten de leerlingen op een dag? Laat de leerlingen als huiswerkopdracht verschillende mensen bevragen over hun broodconsumptie. Gebruik daarvoor het werkblad Enquête broodconsumptie.
- Tijd voor creativiteit! Laat de leerlingen creatief aan de gang gaan. Gebruik daarvoor bijvoorbeeld het werkblad "Gezond ontbijten met brood". Zie: downloads.
- Lees samen (of individueel) de informatie in het leerlingendeel over hoe bakt de bakker brood. Ook leuk om te laten zien hoe brood en volkoren crackers worden gemaakt, bekijk samen deze video's:
- Bespreek vervolgens het proces van graan tot brood, hiervoor kan je de afbeelding "Bakker bakt brood" en/of vertelplaat "De wereld achter brood" gebruiken. Zie: downloads.
- Bespreek samen met de leerlingen de geschiedenis van brood en de ingrediënten van brood die tegenwoordig gebruikt worden. Bekijk samen de video:
- Bekijk de video over het rijzen van brood en/of onderstaande video over rijsmiddel:
- Activiteit: smaaktest broodsoorten. In ons land zijn veel verschillende broodsoorten te koop. Iedere bakker heeft zo zijn specialiteiten. Breng diverse broodsoorten mee naar de klas, in ieder geval witbrood, bruinbrood en volkorenbrood. Laat de broodsoorten zien en bespreek met de leerlingen wat voor een soort brood het is en welk deel van de graankorrel hiervoor is gebruikt (bloem, meel of volkorenmeel). Laat de leerlingen een smaaktest doen. Gebruik daarvoor het werkblad (zie: downloads).
- Bespreek de milieu-impact van brood.
De productie van voedsel heeft altijd impact op het milieu. Dat is ook zo voor brood. Vaak gebruiken boeren kunstmest en gewasbeschermers. Ze werken met machines die broeikasgassen uitstoten. Daarnaast is er ook nog de impact van het bewerken van het graan tot meel, het verpakken, het vervoer en de distributie van het brood. Brood heeft wel een veel kleinere CO2-voetafdruk per kg dan andere voedingsmiddelen, zoals vlees, kaas of melk. Door brood te eten, maak je dus niet alleen een gezonde keuze, maar ook een duurzame keuze. Lees hier meer.
Bespreek dit onderwerp met de leerlingen. Laat de leerlingen hardop hun bedenkingen maken. Noteer ze in twee kolommen (duurzaam, niet zo duurzaam) op het bord. Bespreek in welk geval de nadelen voor de natuur het kleinste zijn. Bedenk samen hoe een bakker zijn verkoop duurzamer kan maken. Bijvoorbeeld: op bestelling bakken, in katoenen broodzak aanbieden, oud brood goedkoper aanbieden etc.
Waarom is volkorenbrood gezond?
Omdat in volkorenbrood de hele graankorrel verwerkt is, vormt het een efficiënt pakketje van veel belangrijke stoffen die we allemaal nodig hebben: koolhydraten, eiwitten, vezels, vitamines, mineralen en zogenaamde bioactieve stoffen. Naast veel voedingsstoffen levert brood energie.
Het Voedingscentrum adviseert om vooral volkorenproducten te eten. En dat is niet voor niets. Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat volkorenproducten de kans op hart- en vaatziekten, diabetes type 2 (suikerziekte) en darmkanker verkleint. Met slechts 3 sneetjes volkorenbrood per dag profiteer je al van deze gezondheidsvoordelen.
Meer over volkorenbrood lees je op www.brood.net en www.voedingscentrum.nl.