Alles van melk
Zuivel is álles wat van melk is gemaakt. Naast melk dus ook yoghurt, boter en kaas bijvoorbeeld. Zuivel zit vol voedingsstoffen die je nodig hebt om te groeien. Het is goed voor je tanden, botten, spieren en zenuwen.
Zuivel levert bijvoorbeeld de voedingsstoffen calcium en vitamine B12. Door je dagelijkse portie zuivel verklein je het risico op darmkanker. En door magere of halfvolle yoghurt te eten verlaag je ook de kans op suikerziekte, dat noemen we diabetes type 2.
Elke dag
Zoveel zuivel heb je per dag nodig! Kies vooral voor magere en halfvolle (melk)producten, en 10+, 20+ of 30+ kaas met niet teveel zout.
1 portie zuivel is bijvoorbeeld 1 beker halfvolle melk of 1 schaaltje halfvolle yoghurt. 20 gram kaas is beleg voor 1 boterham.
Liever plantaardig?
Wist je dat er ook plantaardige drink bestaat? Ook erg lekker! Dat lijkt op melk, maar is het niet. Daarom noemen we het ook geen melk. Voor plantaardige drink is geen dier nodig, maar wel bijvoorbeeld sojabonen voor sojadrink. Sojadrink met voldoende eiwit en met toegevoegd vitamine B12, vitamine B2 en calcium staat ook in de Schijf van Vijf.
Van de koe in de wei tot...
De koe maakt melk van gras, maïs en brokjes. Maar zuivel kan ook gemaakt worden van de melk van geiten en schapen.
Hoe wordt kaas gemaakt?
Van melk kan dan weer yoghurt gemaakt worden. En kaas.
Even rekenen!
Om 1 kilo kaas te maken is 10 liter melk nodig. Een hele kaas weegt 12 kilo. Hoeveel melk heb je nodig om een hele kaas te maken?
Een koe geeft 25 liter melk per dag. Met hoeveel koeien maak je een hele kaas?
Gezonde keuzes
Zuivel is onderdeel van een gezond voedingspatroon. Als we de juiste keuzes maken; en keuze is er genoeg!
Melk staat in de winkel als magere, halfvolle en volle melk. Dat hangt af van het vetpercentage. Volle melk bevat meer vet dan magere melk. Daarom staat volle melk niet in de Schijf van Vijf, en halfvolle en magere melk wel! Hetzelfde geldt voor yoghurt.
Hoe zit dat met kaas?
Kaas bevat belangrijke voedingsstoffen, zoals eiwit, vitamine A en calcium, maar ook veel verzadigd vet en zout wat niet zo gezond is. Daarom staan niet alle soorten kaas in de Schijf van Vijf. Magere kaas gelukkig wel. Dat zijn kazen met een laag vetgehalte, dat wordt aangeduid met een getal: 10+, 20+ en 30+.
Lactose-intolerantie en koemelkallergie
Lactose is een bepaalde suiker in melk en melkproducten. Om lactose te kunnen verteren hebben we een enzym nodig: lactase. Lactase wordt aangemaakt in onze dunne darm. Als er geen of te weinig lactase wordt aangemaakt, kan lactose niet goed verteerd worden. Dan kan vervelend zijn. We noemen dit lactose-intolerantie.
Koemelkallergie is iets anders. Je lichaam reageert dan overgevoelig op de eiwitten die in koemelk zitten. Je afweersysteem is dus betrokken en maakt antistoffen aan tegen die koemelkeiwitten.